სამხრეთ კავკასიის მოსაზღვრე არც ერთი სახემლმწიფოს ძალა არ არის საკმარისი იმისათვის, რომ რომელიმე მათგანმა კავკასიის სრული გაკონტროლება შესძლოს ან ისეთი პარტნიორობის ინიცირება შესძლოს, რაც დანარჩენებისათვის მისაღები იქნებოდა. ევროკავშირის დაშორებული მდებარეობის და ერთიანი პოლიტიკის უქონლობის გამო, ასევე აშშ-ს
დაკავებულობის გამო შიდა პოლიტიკური პროცესებით, კავკასიის მთავარი მოთამაშეები რეგიონის სახელმწიფოები ხდებიან, რაც სამხრეთ კავკასიის სტაბილურობასა და მომავალ განვითარებას სერიოზულ საფრთხეებს უქმნის. რეგიონის სახელმწიფოთა კონკურენციის გამო შეიძლება წარმოიშვას ისეთი ვითარება, რომელიც რეგიონის სამივე სახელმწიფოს დააზარალებს და უარესი სცენარის განვითარების შემთხვევაში ხანგრძლივი კავკასიური ომიც კი შეიძლება მივიღოთ.
შექმნილ ვითარებაში საუკეთესო გამოსავალია საქართველოს, აზერბაიჯანსა და სომხეთს შორის დიალოგის მნიშვნელოვანი გაღრმავება მესამე მხარეების ჩაურევლად და სამხრეთ კავკასიური ალიანსის ჩამოყალიბებისათვის ძირითად პრინციპებზე შეთანხმება. სამხრეთ კავკასიის სახელმწიფოთა მჭიდრო თანამშრომლობა წარმატებით შეაკავებს მოკლევადიან საფრთხეებს და შექმნის ყველა პირობას იმისათვის, რომ საშუალოვადიან პერსპექტივაში სამხრეთკავკასიური ალიანსი რეალურად გაფორმდეს და დასავლეთთან სტრატეგიული პარტნიორობის მოპოვებაც შესძლოს.
რეგიონის დიდ სახელმწიფოთაგან განსხვავებით, ევროკავშირი და აშშ ის ძალებია, რომლებიც სამხრეთ კავკასიის რეალური დამოუკიდებლობით არიან დაინტერესებულნი. აშშ და ევროპა ემხრობიან ისეთ პოლიტიკას, რომელიც რეგიონში რუსეთისა და ირანის შესაძლო ექსპანსიას აღკვეთს და კასპიისა და ცენტრალური აზიის ენერგო-რესურსების დივერსიფიცირებული მარშრუტების შექმნას შეუწყობს ხელს.
საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ სამხრეთ-კავკასიური სტაბილურობისათვის ძირითად დაბრკოლებას რეგიონის სახელმწიფოთა სისუსტე და გამოუცდელობა წარმოადგენდა, რაც საშუალებას აძლევდა რეგიონის მოსაზღვრე ზოგიერთ დიდ სახელმწიფოს, რომ რეგიონის შიგნით წამქეზებლური პოლიტიკა ეწარმოებინათ და ამ გზით საკუთარი პოზიციები გაემყარებინათ. სამხრეთ კავკასიის სახელმწიფოთა კონსოლიდაციის გარეშე ასეთი მცდელობების გამორიცხვა არც მომავალში შეიძლება.
სამხრეთ კავკასიის სახელმწიფოთაგან საქართველოს აქვს ყველაზე ხელსაყრელი პოზიცია იმისათვის, რომ ახალ რეგიონულ პოლიტიკას დაუდოს სათავე. საქართველომ უნდა მოახერხოს კავკასიურ დიალოგში ირანის აქტიური ჩართვა, აშშ-სა და ევროკავშირთან თანამშრომლობით პოზიციების გამყარება და აზერბაიჯანისა და სომხეთის დაყოლიება სტრატეგიულ პარტნიორობაზე, რაც მოიცავს ძალიან მჭირდო თანამშრომლობას სამხედრო, ეკონომიკისა და დემოკრატიის განვითარების საკითხებში.....
Comments